با وجود تحریم‌ها و فشار برای از پای درآوردن چرخ صنعت ایران، متخصصان ایرانی با اتکا بر علم و فناوری‌های بومی توانسته‌اند کمر تحریم‌ها را بشکنند و در تولید و عرضه بسیاری از کالاها و خدمات حتی جزو صادرکنندگان در دنیا باشند.
هم‌اکنون کشورمان در تولید و عرضه روغن‌موتورهای باکیفیت کاملا خودکفاست ضمن اینکه عمده تولیدکنندگان این بخش خصوصی بوده و چند تولیدکننده دولتی روغن موتور نیز به بخش خصوصی واگذار شده است. به گفته یکی از مسئولان شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی براساس اصل ۴۴ قانون اساسی ۴شرکت بزرگ تولید فرآورده‌های نفتی (نفت سپاهان، نفت بهران، نفت ایرانول، نفت پارس) به بخش خصوصی واگذار شدند و نرخ‌گذاری انواع محصولات تولیدی این شرکت‌ها نیز توسط سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان انجام می‌شود.
محصول روغن موتور به عنوان یک کالای استراتژیک تاثیر بسزایی در استمرار و پویایی ناوگان حمل‌ونقل بار و مسافر درون و برون شهری دارد.
مدیر کل نظارت بر کالاهای غیرفلزی سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان ضمن بیان مطلب فوق به صمت گفت: تولید انواع روغن موتور در امسال ۱۹درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است. بر این اساس تا پایان امسال و براساس نیاز بازارهای مصرف، تولید انواع روغن موتور به ۴۲۰میلیون لیتر می‌رسد.
سیدمحمدحسین ملاخواه با اشاره به اینکه به‌طور عمده نیاز کشور به انواع روانکارها (اعم از روغن موتور بنزینی، دیزلی، صنعتی، روغن دنده، واسکازین و…) از طریق ۴ واحد تولیدی در داخل کشور تامین می‌شود، افزود: طبق آمار ارائه‌شده توسط سازمان حمایت از مصرف‌کننده و تولیدکننده، بخش قابل‌توجهی از نیاز کشور (حدود ۸۵ درصد) به انواع روغن موتور به‌وسیله ۴ شرکت بزرگ روغن‌سازی کشور، نفت بهران، سپاهان، ایرانول و پارس تامین می‌شود و بقیه نیاز (حدود ۱۵ درصد) از طریق تولیدات شرکت‌های بلندینگ (اضافه کردن مواد افزودنی به روغن پایه)، تصفیه دوم و مقدار اندکی واردات تامین می‌شود.
وی اضافه کرد: در سال ۱۳۹۲ در مجموع افزون‌بر ۳۷۰ میلیون لیتر روغن موتور به‌وسیله ۴ شرکت اصلی مذکور تولید شده که این میزان نسبت به مدت مشابه سال ماقبل (۱۳۹۱) که معادل ۳۵۸ میلیون لیتر بوده حدود ۴ درصد افزایش نشان می‌دهد.
وی‌گفت: سهم شرکت‌های بهران، سپاهان، ایرانول و پارس از میزان کل تولید و توزیع سالانه در سال ۹۲ به ترتیب ۵۰، ۱۳، ۲۰، ۱۷ درصد، میزان توزیع روغن‌موتور در سال ۱۳۹۲ حدود ۳۶۸ میلیون لیتر بوده که در مقایسه با سال قبل از آن (۳۴۴ میلیون لیتر) حدود ۷ درصد افزایش نشان می‌دهد.
وی افزود: در سال ۱۳۹۲، در مجموع حدود ۱۵۷۱ میلیون لیتر لوبکات توسط شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران به شرکت‌های بهران، سپاهان، ایرانول و پارس تحویل شده که این میزان نسبت به مقدار تحویلی مشابه در سال ۱۳۹۱ که به میزان ۱۴۶۳ میلیون لیتر بوده حدود ۷ درصد افزایش داشته است.
وی‌تاکید کرد: در سال ۱۳۹۲، در مجموع حدود ۴۷۴ میلیون لیتر شامل انواع روغن موتور و پایه توسط شرکت‌های نفت سپاهان، ایرانول و بهران به خارج از کشور صادر شده که این میزان نسبت به مدت مشابه در سال (۱۳۹۱) که حدود ۴۵۲ میلیون لیتر بوده، ۵ درصد افزایش نشان می‌دهد.
در سال ۹۲ نسبت سهم صادرات روغن موتور(۱۳ میلیون لیتر) به کل تولید داخلی روغن موتور (۳۷۰ میلیون لیتر) حدود ۴ درصد است و نیز نسبت سهم صادرات روغن پایه به کل صادرات روغن موتور و پایه مربوط به چهار شرکت مذکور حدود ۹۷ درصد بوده که بیشترین سهم مربوط به شرکت‌های نفت سپاهان و ایرانول به ترتیب با ۷۶ و۲۳ درصد بوده است. در ضمن شرکت‌های نفت بهران و پارس صادراتی در زمینه روغن پایه نداشته‌اند.
رقابت روغن موتور داخلی با وارداتی
مدیرعامل اتحادیه سراسری شرکت‌های تعاونی لاستیک، روغن و فیلتر کشور نیز در گفت‌وگوی اختصاصی با صمت با اشاره به وضعیت و جایگاه تولید و کیفیت روغن موتور ایرانی در منطقه و جهان، گفت: این یک واقعیت است که تولیدکنندگان داخلی روغن موتور هم از لحاظ تولید و کیفیت در جهان حرفی برای گفتن دارند و هم اینکه در بیشتر موارد، روغن موتورهای وارداتی قادر به رقابت با تولیدات داخلی در ایران نیستند.
محمدرضا آل‌سارا در پاسخ به این سوال که «چند کارخانه تولید روغن موتور در کل کشور مشغول به فعالیت هستند؟» بیان کرد: درحال‌حاضر در کشور چهار کارخانه بزرگ و چندین کارخانه کوچک تولید روغن موتور وجود دارد و اغلب مواد اصلی تولیدات خود را از همین چهار کارخانه تهیه می‌کنند.
وی در جواب این پرسش که «درحال‌حاضر وضعیت عرضه و تقاضای روغن موتور به چه صورتی است؟» اظهارکرد: شرکت‌های تولیدی ضمن تامین نیاز ۱۰۰ درصدی کشور امکانات صادرات تولیدات خود را دارند و کاهش قیمت نفت انتظار کاهش قیمت روغن موتور را بین عرضه‌کنندگان و مصرف‌کنندگان افزایش داده است.
آل‌سارا در رابطه با اینکه «سالانه چه میزان روغن موتور در داخل تولید و چند درصد صادر می‌شود؟» گفت: طبق آمار به‌دست‌آمده درحدود یک میلیون تن روغن موتور در کشور تولید می‌شود که از این مقدار ۷۰۰ هزار تن به مصرف داخلی اختصاص دارد و درحدود ۳۰۰ هزار تن مازاد مصرف آن صادر می‌شود.
مدیرعامل اتحادیه سراسری شرکت‌های تعاونی لاستیک، روغن و فیلتر کشور در پاسخ به این سوال که «چند درصد روغن موتورهای موجود در بازار تقلبی است؟» بیان کرد: روغن موتورهای تقلبی که گاهی در بازار مشاهده می‌شود مربوط به شرکت‌های گمنام و کوچک است که معمولاً اتحادیه‌های صنفی، سازمان تعزیرات حکومتی و سازمان استاندارد با آنها برخورد قانونی دارند. در مورد شرکت‌های بزرگ تولیدکننده روغن موتور نیز چنانچه سودجویان با نشان (برند) این شرکت‌ها اقدام به تولید و عرضه روغن موتور تقلبی به بازار کنند در کوتاه‌مدت شناسایی شد و ضمن برخورد قانونی از ادامه فعالیت آنان جلوگیری به‌عمل می‌آید.
کاهش ۶۰ درصدی واردات روغن موتور
براساس آمار و اطلاعات گمرک جمهوری اسلامی ایران میزان واردات انواع روغن موتور در سال‌های ۹۱ و ۹۲ به ترتیب معادل ۲/۹۹۸/۰۰۰ و ۱/۲۱۲/۰۰۰ کیلوگرم است که نشان دهنده کاهش ۶۰ درصدی واردات در سال ۹۲ است، به‌طور عمده واردات نیز از کشورهای امارات متحده عربی، فرانسه، چین و آلمان بوده است. بررسی ارقام مربوط به واردات بیانگر کاهش نیاز کشور به امر واردات با توجه به افزایش سطح کیفی و کمی محصولات تولیدی توسط واحدهای تولیدکننده داخلی است.
قیمت لوبکات تحویلی به ۴ شرکت اصلی تولیدکننده روغن موتور در فروردین‌ماه سال ۹۲ هر کیلوگرم به مبلغ ۱۶/۷۹۶ ریال و در پایان سال ۹۲ مبلغ ۱۶/۵۶۲ ریال بوده است که کاهشی معادل یک درصد را نشان می‌دهد. متوسط نرخ لوبکات در سال ۱۳۹۲ به میزان ۱۶/۳۸۴ ریال به ازای هر کیلوگرم بوده است.
در ضمن آمار مقایسه‌ای میزان تولید، توزیع، صادرات روغن موتور و میزان لوبکات دریافتی مربوط به ۴ شرکت اصلی نفتی در سال‌های ۹۱ و ۹۲ به شرح جدول زیر است.
با توجه به ظرفیت موجود در کشور برای اصلاح الگوی مصرف و همچنین به منظور توسعه صادرات محصولات نهایی روغن موتور به جای محصول پایه (روغن پایه) به دلیل ارزش افزوده بالاتر، ضرورت ارتقای سطح بازاریابی محصولات روغن موتور تولید داخل (دو شرکت نفت سپاهان و ایرانول تولیدکننده روغن موتور تصفیه نخست، واحدهای بلندینگ و تصفیه دوباره) وجود دارد، بنابراین به منظور مقابله با چالش‌های فوق لازم است شرکت‌های مربوط در فکر طرح‌های توسعه و استفاده از روش‌های نوین برای تولید انواع روانکار خودرویی در سطح نیمه‌سنتتیک و تمام‌سنتتیک باشند تا از این طریق زمینه توسعه و تثبیت موقعیت تجاری منطقه‌ای و جهانی را شاهد باشیم.
منبع خبر: روزنامه صمت | صنعت، معدن، تجارت چهارشنبه, 01 بهمن 1393 – 10:29:47 کدخبر:5612
آخرین دیدگاه‌ها